علل طعم و بوی آب و روشهای سنجش و حذف آنها
نویسندگان: حسین کاردان یامچي، حسین معصوم بیگی
این مقاله در فصلنامه علمی آموزشی دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی بقیه ا..(عج) شماره 49پاییز1392 ص 12-1 چاپ شده است. متن کامل مقاله از طریق لینک زیر قابل دریافت کنید:
اهداف آموزشی
ازخوانندگان محترم این مقاله انتظارمی رود:
1- اهمیت کیفیت فیزیکی آب را توضیح دهند.
2- عوامل ایجاد کننده طعم و بوی آب را توضیح دهند.
3- روش های سنجش طعم و بوی آب را تشریح نمایند.
4- روش های حذف طعم و بوی آب را توصیح دهند.
خلاصه
ويژگيهاي فيزيكي آب آشاميدني شامل عواملی مثل طعم، بو، رنگ، کدورت و درجه حرارت از اهمیت ویژه‌ای در انتخاب منابع آب و مقبولیت مصرف کننده برخوردار می باشند و هرگونه تغییر نامطلوب این عوامل می‌تواند نشان دهنده تغییر کیفیت آب خام یا اختلال در فرآیندهای تصفیه و توزیع آب باشد. در بین این عوامل طعم و بو جایگاه خاصی در تعیین کیفیت آب دارند و عمدتاً ناشی از دو ترکیب ژئوسمین ومتیل ایزوبورنئول هستند که در اثر حضور میکروارگانیسم هائی مثل باكتري هاي رشته اي يا اکتینومیست ها و فعالیت تجزیه ای آن ها وارد آب می شوند. روشهاي اوليه تشخیص و شناسایی نوع وتعيين شدت ميزان طعم و بو، حسي مي باشندكه برپايه حس چشايي و بويايي افراد آموزش ديده انجام مي گيرد. درروشهاي نوين از گازكروماتوگرافي- طيف سنجي جرمی جهت اندازه گيري تركيبات مولد طعم و بو با غلظت هاي ناچيز و زیر حد تشخیص انسان استفاده ميگردد. تصفیه و حذف عوامل منشاء طعم و بو بسیار گران و پر هزینه است به همین علت اقدامات پيشگيرانه کنترلی و مديريت منابع آب و مراقبت از حريم رودخانه و سدها يكي از راه حل هاي اساسي جهت مقابله با وجود عوامل منشاء طعم و بو در آب است. علاوه بر آن کنترل جلبکها، استفاده از روش های بیولوژیکی، برهم زدن لایه بندی مخازن، هوادهی، استفاده از سدیم هیدروکسید، پرمنگنات پتاسیم، کلر، دی اکسید کلر، ازن، آنتراسیت فعال و کربن فعال هم می توانند در حذف عوامل منشاء طعم و بوی آب بسیار موثر باشند. در این مقاله ضمن اشاره به اهمیت کیفیت فیزیکی آب، عوامل مولد طعم و بو و روش های سنجش و حذف این عوامل از آب مورد توجه قرار گرفته است.
لغات کلیدی: کیفیت فیزیکی آب، تصفیه آب، طعم و بوی آب، ژئوسمین، ایزوبورنئول
